کاشان یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است که در مرکز ایران و شمال اصفهان واقع شده است. این منطقه یکی از مهدهای تمدن ماقبل تاریخ است و قدمت بخشهایی از شهر سیلک که تنها در فاصله چهار کیلومتری کاشان امروزی قرار دارد، به چهار هزار سال پیش از میلاد باز میگردد. نام این شهر از ساکنین آغازین آن یعنی کاسیان (Kasian) یا کاسی ها گرفته شده است که بر روی تپه سیلک زندگی میکردند. کاشان در حومه کویر نمک و دریاچه قم ساخته شده و شرایط جوی گرم و خشک بر آن حاکم است. این شهر به دلیل معماری خیره کننده، خلوتگاهی برای گذراندن تعطیلات بسیاری از پادشاهان صفوی به شمار میرفته و قسمتی از شهرتش را مدیون خانههایی است که برای گذراندن اوقات فراغت ساخته شده بودند. فرشهای بافته شده در کاشان در گروه زیباترین و معروفترین فرشهای ایرانی جای دارند و به سرعت قابل تشخیص هستند. عمو ما و زمان فکر کردن به قالی ایرانی اولین الگویی که به ذهن میرسد، طرح سنتی فرش کاشان است با یک مدالیون مرکزی که روی یک زمینه لاکی رنگ قرار گرفته و دورتادور آن را حاشیههایی به رنگ سفید عاجی و سورمهای احاطه کردهاند. پیرامون شهر کاشان و نواحی اطراف آن را کویر فراگرفته و به همین دلیل فاقد مواد اولیه مناسبی برای فرش بافی است. در گذشته، پشم موری نو از شهر منچستر به این شهر وارد و در بافتن برخی فرشهای نفیس ایرانی به کار گرفته میشد. در سالهای اخیر، پشم مورد نیاز برای بافت فرشهای کاشان از منطقه سبزوار تهیه میشود که بخشی از بهترین انواع پشم کشور را تولید میکند.
فرشهای کاشان معمولاً از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند و در تعداد زیادی از آنها ابریشم به کار رفته است. گرچه مواد اصلی بافندگی معمولاً پنبه است اما میتوان انواعی را نیز مشاهده کرد که از ابریشم خالص بافته شدهاند. پشم به کار رفته در قالیهای کاشان باید نرم باشد و گرهها بسیار نزدیک به هم بافته شوند. در نمونههای فاخر و گرانبهای فرش کاشان، بین ۱۰۰ تا بیش از ۸۰۰ گره در هر اینچ مربع مشاهده میشود.
البته کاشان همچون بسیاری از شهرهای ایران هیچگاه از حوادث و حملات اقوام مغول و افغان مصون نبوده که نتایج آنها گرینبانگیر صنعت قالی بافی این شهر هم شد و رونق آن را متوقف کرد. سرانجام تلاشهای حاج حسن حاج محمد جعفر اصفهانیان و آموزگار حسین کاشی منجر به احیای مجدد این هنر برجسته در شهر کاشان گردید.
فرش کاشان
20
شهر